Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 2025-ci il aprelin 25-də Çin dövlətinin nüfuzlu CGTN telekanalına verdiyi müsahibə, iki ölkə arasındakı münasibətlərin yüksək səviyyəsini bir daha nümayiş etdirdi. Dövlət başçısının çıxışı Azərbaycanın Çinlə əlaqələrə verdiyi xüsusi əhəmiyyəti, bu əlaqələrin strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə çatmasını və gələcək inkişaf perspektivlərini dolğun şəkildə əks etdirib.
Prezident İlham Əliyev müsahibəsində vurğuladı ki, Sədr Si Cinpinlə sonuncu görüş ikitərəfli əlaqələrin tarixində dönüş nöqtəsinə çevrilib. Xüsusilə ötən ilin iyul ayında Strateji Tərəfdaşlıq Haqqında Bəyannamənin imzalanması münasibətləri daha da dərinləşdirmişdir. Bu il isə tərəflər Hərtərəfli Strateji Tərəfdaşlıq Əlaqələrinin Qurulması Haqqında Birgə Bəyanat imzalamaqla münasibətləri yeni zirvəyə qaldırıb. Bu sənəd, Azərbaycan-Çin əlaqələrinin artıq sadəcə siyasi deyil, bütün sahələr üzrə çoxşaxəli və sistemli əməkdaşlığa əsaslandığını sübut edir.
İki ölkə arasında dostluğun və qarşılıqlı anlayışın əsasında milli maraqlara dərin hörmət dayanır. Prezident İlham Əliyev Çinin son illər ərzində əldə etdiyi sosial-iqtisadi nailiyyətlər ilə bağlı bildirdi ki, hər səfərində ölkənin yeni inkişaf mərhələsinə şahidlik edir. Azərbaycanın da Çinlə həmrəyliyi konkret siyasi dəstəkdə ifadə olunur: Bakı "Vahid Çin" prinsipini birmənalı olaraq müdafiə edir, Tayvanda keçirilən qeyri-qanuni seçkiləri açıq şəkildə pisləyən ilk ölkələrdən biri olub.
Prezident İlham Əliyev xüsusi olaraq qeyd etdi ki, Azərbaycan-Çin münasibətlərinin bünövrəsi Ümummilli Lider Heydər Əliyev tərəfindən qoyulub. Ulu Öndərin ölkəmizə rəhbərliyi dövründə Çinə etdiyi ilk səfərlərdən biri iki ölkə arasında qarşılıqlı etimadın və hörmətin əsasını formalaşdırdı. İllər ötsə də, bu xətt dəyişməyib: Azərbaycan xarici siyasətində Çinlə əlaqələrə xüsusi yer verir. Müsahibədə ölkə Başçısı vurğuladı ki, Çinin modernləşmə və islahat yolu Azərbaycanın da inkişafına ilham verib. Azərbaycan 20 il əvvəlki qeyri-sabit, zəif iqtisadi vəziyyətdən bu gün dinamik, sabit və şaxələndirilmiş bir iqtisadiyyat sahibi olan ölkəyə çevrilib. Prezident İlham Əliyevin sözlərinə görə, siyasi sabitliyin qorunması və güclü iqtisadi təməl yaradılması Azərbaycanın uğur hekayəsinin əsas sütunları olub.
Azərbaycan və Çin arasında bərpaolunan enerji sahəsində əməkdaşlıq xüsusi diqqət mərkəzindədir. Prezident İlham Əliyev bildirdi ki, 2030-cu ilə qədər Azərbaycanda 6500 meqavatlıq yaşıl enerji gücü qurulacaq və bunun böyük hissəsi Çin şirkətlərinin iştirakı ilə reallaşacaq. Bakı, həmçinin, Çinlə birgə elektrik avtobuslarının istehsalına başlayır və ölkənin nəqliyyat sektorunu tamamilə yaşıl enerjiyə keçirməyi planlaşdırır.
Prezident İlham Əliyev müsahibəsində tarixi əhəmiyyət daşıyan bir yeniliyi də açıqladı: Azərbaycan və Çin arasında qarşılıqlı vizasız rejim artıq qüvvəyə minib. Dövlət başçısı bu qərarı xalqlar arasında əlaqələrin güclənməsi üçün böyük addım kimi dəyərləndirdi və çinli turistləri Azərbaycana səfərə dəvət etdi. Azərbaycan artıq Çin vətəndaşlarını birtərəfli qaydada viza tələbindən azad etmişdi və bu jestə cavab olaraq Çin tərəfi də qarşılıqlı addım atdı.
İki ölkənin gəncləri arasında əlaqələrin inkişafı da dövlət başçısının diqqət mərkəzindədir. Prezident İlham Əliyev Azərbaycandan Çinə daha çox tələbənin gəlməsinin vacibliyini vurğuladı və Çin-Azərbaycan Universitetinin yaradılması ideyasını irəli sürdü. Dövlət başçısı qeyd etdi ki, xalqlar arasında sıx mədəni və sosial əlaqələr münasibətlərin uzunmüddətli davamlılığının əsas təminatıdır.
Çin artıq Azərbaycanın idxalında birinci, ümumi ticarət dövriyyəsində isə dördüncü tərəfdaş mövqeyindədir. Ölkə başçısı vurğuladı ki, Azərbaycan Çində 6 Ticarət Evi açıb və şərab da daxil olmaqla müxtəlif məhsulları bu bazara çıxarır. "Bir kəmər, bir yol" təşəbbüsü çərçivəsində Azərbaycan yalnız tranzit ölkə olmaq istəmir, həm də logistika və istehsal mərkəzinə çevrilmək niyyətindədir. Çin şirkətləri ilə imzalanmış 300 milyon dollarlıq sazişlər isə bu istiqamətdə ilk uğurlu addımlardır.
Müsahibənin yekununda Prezident İlham Əliyev gələcək planlar barədə danışaraq bildirdi ki, əsas diqqət bərpaolunan enerji, nəqliyyat və istehsal sektorlarında əməkdaşlığın genişləndirilməsinə yönəlib. Azərbaycan bu sahələrdə Çinlə milyard dollarlıq layihələrə imza atmağa hazırdır.
Prezident İlham Əliyevin CGTN telekanalına verdiyi müsahibəsində vurğulandığı kimi, Azərbaycan ilə Çin arasında münasibətlər tarixinin ən yüksək səviyyəsinə çatmışdır. İki ölkə arasında Hərtərəfli Strateji Tərəfdaşlıq qurulmuş, siyasi həmrəylik, iqtisadi əməkdaşlıq, enerji, nəqliyyat, təhsil və mədəniyyət sahələrində əlaqələrin genişləndirilməsi istiqamətində mühüm addımlar atılmışdır. Tərəflər qarşılıqlı suverenlik və ərazi bütövlüyünə birmənalı dəstək ifadə edərək "Bir kəmər, bir yol" təşəbbüsü və bərpaolunan enerji layihələri çərçivəsində əməkdaşlığı dərinləşdiriblər. Vizaların ləğvi, təhsil sahəsində yeni təşəbbüslər və birgə istehsal layihələri isə xalqlar arasında əlaqələrin daha da yaxınlaşmasına zəmin yaradır. Prezident İlham Əliyevin bildirdiyi kimi, Azərbaycan və Çin arasında əməkdaşlıq sahəsindəki hədəf milyardlarla ölçülən investisiyalar cəlb etmək, bərpaolunan enerji, nəqliyyat və istehsal kimi strateji sahələrdə daha böyük uğurlara imza atmaqdır. Bu əməkdaşlıq hər iki ölkə üçün qarşılıqlı fayda və davamlı tərəqqi vəd edir.
